آینده تبلت اوبونتو تاریک است

چند سال است که اوبونتو و دیگر توزیع‌های لینوکسی تلاش کرده‌اند تا لینوکس‌های خود را هر جا که ممکن است به‌صورت از پیش نصب‌شده قرار دهند.

از بهترین مثال‌های آن می‌توان به Linspire و Xandros اشاره کرد که در فروشگاه‌هایی چون Sears و Walmart هم عرضه می‌شد. پس از گذشت چند سال از آغاز این اتفاق‌ها،‌ دل رایانه‌هایی را عرضه کرد که روی آنها اوبونتو نصب شده بود. فروشندگان رایانه‌های شخصی نبود تقاضا را دلیل این تلاش‌های پراکنده می‌دانستند و برخی دیگر، بدترین بازاریابی ممکن روی چنین محصولاتی را عامل اصلی عدم استقبال برمی‌‌شمردند. عرضه لینوکس‌های ازپیش نصب‌شده در رایانه‌ها مصادف بود با عدم توانایی در جذب مخاطبانی که سیستم‌های لینوکسی می‌خواستند. این موضوع خود دلیل بزرگی برای وجود اوبونتو است: توزیعی که در نظر دارد مخاطب دسکتاپ، نت‌بوک و لپ‌تاپ را به سوی خود جلب کند و تاکنون موفق‌ترین توزیع لینوکسی در این خصوص بوده است، اما چرا کانونیکال تمایل دارد سراغ تبلت‌ها برود؟

از رقابت تا رقابت تنگاتنگ

با در نظر گرفتن سرمایه‌گذاری عظیم کانونیکال روی پروژه اوبونتو، شکی نیست که آنها قادر خواهند بود سیستم عاملشان را مطابق با شرایط بازار تغییر دهند. انتقال از گنوم کلاسیک به رابط جدید یونیتی را تقریبا همه قبول کرده‌اند و کانونیکال تلاش دارد تا اوبونتو را متمایزتر از دیگر توزیع‌های لینوکسی نشان بدهد.

متاسفانه این شرکت ممکن است اشتباهی را که در همکاری با دل و عرضه رایانه‌های مجهز به اوبونتو داشت، این بار در بازار تبلت‌ها تکرار کند. در این بازار، iOS و اندروید نبرد را برده‌اند. حتی تلاش مایکروسافت برای ورود به این بازار بی‌دلیل به‌نظر می‌رسد، اما اوبونتو می‌خواهد در نسخه 04‌/‌14 اوبونتو را به این فضا وارد کند.

چرا؟ اوبونتو چه ارزش افزوده‌ای را در بر خواهد داشت؟ این‌که کانونیکال تمایل دارد چیزهای جدید را آزمایش کند، قابل ستایش است اما آنها اول باید جای پای خود را در بازار رایانه‌های شخصی محکم کنند.

چرا باید خودشان را فریب دهند که هر کسی یک تبلت اوبونتو می‌خواهد؟ شاید کانونیکال چیزی می‌داند که کاربران لینوکسی نمی‌دانند. اما هیچ‌یک از بخش‌های این ایده، منطقی به‌نظر نمی‌رسد. ورود به بازار تبلت‌ها، آن هم در سال 2014 و ارائه تجربه‌ای که شاید رقیبان آن سال‌ها پیش آن را منقضی کرده‌اند، منطقی نیست.

قوز بالا قوز

تبلت‌های اندرویدی گوگل گریز خوبی برای کسانی است که نمی‌خواهند از iOS استفاده کنند؛ چرا که وجود انواع و اقسام واریاسیون‌های اندرویدی فعلی، انتخاب را برای کاربر آسان کرده است.

احتمالا کانونیکال با عرضه اوبونتو 04/14 می‌خواهد به هواداران لینوکسی پاسخی بدهد. هرچند در آن زمان هم به نظر می‌رسد این ایده هدر دادن منابع است و نه بیشتر.

شاید بتوان اشتیاق بیشتر مردم به خرید تبلت ‌به‌جای نت‌بوک را دلیل اصلی تغییر جهت کانونیکال دانست، چرا که آنها نمی‌خواهند در بازاری فعالیت کنند که مخاطب خود را روز به روز بیشتر از دست می‌دهد. بسیاری از حرفه‌ای‌ها معتقدند که تبلت‌ها به اصلی‌ترین بخش بازار رایانه بدل خواهد شد. متاسفانه اوبونتو، آن‌گونه که امروز عرضه می‌شود، صرفا توزیع لینوکسی است و نرم‌افزارهایی را ارائه می‌کند که برای کاربران دسکتاپ مناسب هستند. مگر آن‌که کانونیکال حقه‌ای جادویی در آستین داشته باشد که همگان از آن بی‌خبرند! اما تلاش آنها برای رفتن به بازار تبلت‌ها، بدون پشتوانه نرم‌افزاری، کاری عبث و بیهوده است.

بعد از احداث اولین App Store از سوی اپل، حالا دیگر هر کسی می‌داند وجود ستون فقرات نرم‌افزاری برای هر بستری یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت آن است. این را توسعه‌دهندگان اوبونتو بخوبی می‌دانند و شاید از همین حالا مشغول توسعه بستری برای انتقال نرم‌افزارهای اندرویدی به اوبونتو باشند.

این امر همین حالا نیز قابل اجراست. با وجود ماشین مجازی اندروید به نام Alien Dalvik، هر کسی می‌تواند نرم‌افزارهای اندرویدی را تقریبا روی همه چیز اجرا کند. بنابراین، بدون نرم‌افزارهای اندرویدی، تبلت اوبونتو در همان آغاز عرضه مرده است. اگر اقدام عکس صورت بگیرد و نرم‌افزارهایی که امروزه روی محیط دسکتاپ لینوکس عرضه می‌شوند، روی تبلت‌ها قرار بگیرند، اوضاع بدتر نیز خواهد بود.

تنها راه نجات اوبونتو اجرای اندروید روی تبلت‌هاست و شاید تمام توسعه‌دهندگان اوبونتو باید تلاش کنند تا این نرم‌افزارها روی تبلت‌های اوبونتو بارگذاری شوند.

نت‌بوک‌ها نمرده‌اند

اگر قابلیت‌های بی‌نظیر اجرای نرم‌افزارهای اندرویدی روی تبلت‌های اوبونتو را کنار بگذاریم، خروج اوبونتو از بازار نت‌بوک‌ها گزینه‌ای نه‌چندان صحیح است. هرچند تمایل به خرید تبلت‌ها از نت‌بوک‌ها به مراتب بیشتر است، اما تبلت‌ها برای اجرای اکثر امور رایانه‌ای مفید نیستند.

به‌عنوان مثال، آی پد برای دیدن ویدئو و بازی کردن خوب است اما برای کار کردن، باید سراغ وسیله‌ای چون نت‌بوک رفت. علاوه بر این‌که در نت‌بوک می‌توان سیستم‌عامل مورد علاقه خود را انتخاب کرد، نرم‌افزارهای دسکتاپی را هم در آن می‌توان اجرا کرد.

آی‌پد و دیگر تبلت‌ها در این زمینه ضعف‌هایی دارند. حتی در تبلت‌های اندرویدی بدون روت شدن،‌ امکان دسترسی به اکثر بخش‌های دستگاه وجود ندارد.

اشاره انگشت روی صفحه نمایش، تنها روش ارتباط با تبلت است. حتی اگر کیبوردی به آن متصل شده باشد، امکان استفاده از آن وجود ندارد، که همین مساله دلیل اصلی کند شدن کار با سیستم خواهد بود. اگر اوبونتو بتواند این مشکل را در آینده نزدیک حل کند،‌ شاید توزیع‌های لینوکسی نسبت به اندروید بهتر عمل کنند.

ویژگی‌های هر دو جهان

هرچند کانونیکال هنوز اقدامی صورت نداده، اما انتظار می‌رود تا زمان عرضه آن یعنی 2014، نرم‌افزارهای مخصوص تبلت را عرضه کند. استفاده از اندروید یا رقابت با آن، هنوز مشخص نیست.

با نگاهی به تاریخچه اوبونتو متوجه می‌شویم که توسعه‌دهندگان برای موفقیت این محصول دریافته‌اند که نرم‌افزارها بهترین روش در این خصوص است. با توجه به رقبایی چون اندروید و iOS و سهم بزرگ آنها از بازار فعلی، هر دو آنها از یک مشکل رنج می‌برند و آن، نبود نرم‌افزارهای کاربردی درست و حسابی است.

از سوی دیگر، به‌دلیل کمبود کاربر، توسعه‌دهندگان تمایلی به عرضه نرم‌افزارهای کاربردی ندارند. اوبونتو از طرف دیگر، مجبور به قبول نرم‌افزارهای اندرویدی است و باید نشان دهد که استفاده از تبلت اوبونتو چه مزیتی به تبلت‌های اندروید خواهد داشت. برای مثال کیندل فایر آمازون نشان می‌دهد که یک تبلت اندرویدی می‌تواند به موفقیتی بسیار بزرگ بدل شود؛ هرچند که ورود اوبونتو به دنیای تبلت‌ها کمی دیر به‌نظر می‌رسد.

محمدرضا قربانی